Eski ve Modern Türkler

Mustafa Celalettin Pasa Polonya asilli bir Osmanli pasasidir. Türk ordusunda yirmi yil görev yaptiktan sonra,1869 yilinda Eski ve Modern Türkler kitabini, Fransizca olarak yazmis. Kitabinda Türk tarihini, kültürünü, dilini, derinlerden kaziyarak ortaya koymus, Türkü Avrupaliya anlatmak istemistir. Kitabin, Atatürkün okudugu ve üzerine notlar düstügü nüshasi Anitkabir Müzesinde bulunmaktadir. Kitap, yazildigindan 145 yil, Atatürkün okudugundan ise yaklasik 85 yil sonra, 2014 yilinda Türkceye cevrilmistir. Kitap, Türk milletinin nasil ortaya ciktigini, dilinin nasil gelistigini, günümüz Avrupa milletlerinin dillerine etkisini ilginc örneklerle aktarmaktadir. 19. yüzyilda ortaya cikan Indo-Germen, daha sonraki adiyla Hint-Avrupa dilleri kuramina karsilik olarak, Turo-Aryanizm kuramini yine cok ilginc örneklerle, Latince ve Grekce kiyaslamalariyla birlikte okuyucuya sunmaktadir.Mustafa Celalettin Pasa, Türk dilinin yabanci kelimelerden arindirilmasini ister. Arap alfabesinin Türk diline uygun olmadigini belirtir, bunun yerine latin alfabesini önerir; bununla da kalmaz, oglu Enver Celalettine Latin alfabesiyle Türkce mektuplar yazar. Türk kültürünün daha MÖ 2 binli yillardan bu tarafa nasil gelistigini, nasil yayildigini, Cin, Mogol, Fransiz, Avrupali misyoner kaynaklarindan aktararak, bugüne kadar hic bilmedigimiz, üstü örtülen tarihimizi de daha 19. yüzyilda ortaya koymaktadir. Mustafa Celalettin Pasanin bizler icin bir önemli yönü de, ünlü sairimiz Nazim Hikmetin anne tarafindan büyük dedesi olmasidir.